Mandat od straży miejskiej i co dalej

Czy straż miejska może wystawić mandat za złe parkowanie?

Straż miejska posiada uprawnienia do nakładania mandatów karnych na kierowców, którzy nie stosują się do przepisów prawa o ruchu drogowym. Dotyczy to przede wszystkim przypadków nieprawidłowego parkowania, w tym: zatrzymywania pojazdu w miejscu niedozwolonym, parkowania na chodniku bez wymaganej przestrzeni dla pieszych, zajmowania miejsc przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych czy blokowania wjazdów i bram.

Podstawą prawną takich działań jest ustawa Prawo o ruchu drogowym oraz ustawa o strażach gminnych, które precyzują, że straż miejska ma prawo do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie porządku i bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Strażnicy działają tu podobnie jak policja, choć ich kompetencje są bardziej ograniczone.

Blokady na koła i odholowanie pojazdu

Straż miejska może również zastosować środki techniczne w postaci blokady na koło lub zlecić odholowanie pojazdu na parking strzeżony. Podstawą prawną jest art. 130a ustawy Prawo o ruchu drogowym.

• Blokada na koło zakładana jest wtedy, gdy pojazd został zaparkowany w sposób utrudniający ruch, ale nie wymaga natychmiastowego usunięcia. Kierowca po zgłoszeniu się do straży miejskiej i uiszczeniu opłaty za interwencję może odblokować auto.
• Odholowanie pojazdu następuje w poważniejszych sytuacjach – np. przy pozostawieniu samochodu w miejscu, gdzie zagraża on bezpieczeństwu, blokuje ruch, stoi na miejscu dla osób niepełnosprawnych bez uprawnień lub znajduje się w miejscu objętym zakazem zatrzymywania się. Koszty holowania i postoju na parkingu pokrywa właściciel auta.

Oznacza to, że straż miejska nie tylko może ukarać kierowcę mandatem za złe parkowanie, ale w określonych przypadkach ma również prawo fizycznie unieruchomić lub usunąć pojazd, działając w oparciu o przepisy prawa o ruchu drogowym.

Podstawa prawna do wystawiania mandatów

Straż miejska wykonuje swoje obowiązki na podstawie:

• ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym,
• ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych,
• kodeksu wykroczeń, który przewiduje kary grzywny m.in. za niestosowanie się do znaków drogowych czy parkowanie w miejscu niedozwolonym.

Warto odróżnić mandat karny od tzw. opłaty dodatkowej za brak biletu parkingowego. Gdy kierowca nie uiści opłaty w parkometrze, nie otrzymuje mandatu w rozumieniu prawa wykroczeń. Zostaje obciążony opłatą dodatkową, która ma charakter administracyjny i wynika z przepisów o strefach płatnego parkowania. Opłata taka jest egzekwowana jak należność cywilnoprawna lub administracyjna, a nie jako kara wykroczeniowa. Oznacza to, że strażnik miejski może wystawić mandat np. za parkowanie w miejscu zabronionym, ale brak biletu z parkometru skutkuje tylko wezwaniem do zapłaty opłaty dodatkowej, a nie mandatem karnym.

Czy można odmówić przyjęcia mandatu?

Osoba ukarana mandatem zawsze ma prawo odmówić jego przyjęcia. W takim przypadku sprawa nie kończy się jednak automatycznie, lecz kierowana jest do sądu rejonowego. To sąd rozstrzyga, czy kierowca rzeczywiście dopuścił się wykroczenia. Odmowa przyjęcia mandatu może być korzystna w sytuacjach, gdy istnieją wątpliwości co do prawidłowości działania strażników, np. błędnie odczytane oznakowanie lub brak jednoznacznych dowodów na złamanie przepisów.

Możliwość odwołania od mandatu

Jeżeli mandat został przyjęty i opłacony, możliwości jego unieważnienia są bardzo ograniczone. Zasadniczo można domagać się uchylenia mandatu tylko wtedy, gdy został on nałożony za czyn, który w ogóle nie stanowi wykroczenia. Wówczas wniosek o uchylenie mandatu składa się do sądu rejonowego w terminie 7 dni od jego nałożenia.

Jeśli jednak kierowca ma wątpliwości co do zasadności ukarania, najbezpieczniej jest nie przyjmować mandatu i pozwolić, by sprawa została rozpatrzona przez sąd.

Co zrobić, gdy nie ma nas przy samochodzie?

Często zdarza się, że straż miejska stwierdza wykroczenie, gdy kierowcy nie ma w pojeździe. W takiej sytuacji za wycieraczką zostawiane jest zawiadomienie o zdarzeniu lub tzw. wezwanie do wskazania osoby, która korzystała z auta. Obowiązek odpowiedzi na takie wezwanie ciąży na właścicielu lub posiadaczu pojazdu.

Właściciel samochodu ma trzy możliwości:

• wskazać, że to on sam prowadził auto,
• wskazać inną osobę, która faktycznie korzystała z pojazdu,
• odmówić przyjęcia mandatu, co spowoduje skierowanie sprawy do sądu.

Co jeśli nie wskażemy kierowcy?

Jeśli właściciel pojazdu nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, musi się liczyć z konsekwencjami. Zgodnie z art. 96 § 3 kodeksu wykroczeń, odmowa wskazania osoby, której powierzono pojazd, jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny. Oznacza to, że w takiej sytuacji ukarany zostanie właściciel auta – nie za samo złe parkowanie, ale za brak współpracy ze strażą miejską i niewskazanie sprawcy wykroczenia.

Grzywna nakładana na właściciela może wynieść nawet kilkaset złotych i jest traktowana niezależnie od pierwotnego zdarzenia. Co istotne, właściciel nie może uchylić się od odpowiedzialności, tłumacząc się np. zapomnieniem czy brakiem wiedzy, kto korzystał z auta – przepisy jasno nakładają obowiązek wskazania użytkownika.

Czy można ukarać właściciela auta za samo wykroczenie?

Właściciel pojazdu co do zasady nie ponosi odpowiedzialności za złe parkowanie, jeśli nie był kierowcą w danym momencie. Mandat może być nałożony tylko na osobę, która faktycznie prowadziła samochód i popełniła wykroczenie. Dlatego straż miejska zawsze najpierw wzywa do wskazania sprawcy.

Jeśli właściciel odpowie, że to on prowadził pojazd – mandat otrzymuje bezpośrednio. Jeżeli wskaże inną osobę, odpowiedzialność przechodzi na nią. Natomiast brak wskazania oznacza, że właściciel nie odpowiada za złe parkowanie, ale może być ukarany za odmowę współpracy z organem, czyli za niewskazanie użytkownika pojazdu.

Czy warto skorzystać z pomocy prawnika by odwołać się od mandatu?

W sytuacji, gdy kierowca uważa, że mandat został nałożony bezpodstawnie lub w sposób budzący wątpliwości, warto rozważyć pomoc profesjonalisty. Prawnik może doradzić, czy odmowa przyjęcia mandatu ma szansę powodzenia w sądzie, a także przygotować odpowiednie pismo procesowe. W przypadku skierowania sprawy do sądu adwokat może reprezentować kierowcę, wskazywać błędy formalne straży miejskiej, a także wnioskować o zabezpieczenie dowodów – na przykład nagrań z monitoringu miejskiego, kamer zamontowanych w pojazdach strażników czy zeznań świadków. Dzięki temu kierowca nie zostaje sam w sporze z organem, a jego szanse na pozytywne rozstrzygnięcie rosną.

Jakie prawa ma ukarany kierowca

Każda osoba, wobec której straż miejska prowadzi czynności, ma prawo do:

• wglądu w dokumenty sprawy,
• przedstawienia dowodów na swoją obronę,
• odmowy przyjęcia mandatu i skierowania sprawy do sądu,
• złożenia skargi na działanie strażników, jeśli przekroczyli oni swoje uprawnienia.

Świadomość tych praw ma ogromne znaczenie, ponieważ pozwala uniknąć sytuacji, w której kierowca bezpodstawnie ponosi koszty finansowe i punkty karne.

Najczęstsze sytuacje, w których straż miejska nakłada mandaty

Strażnicy miejscy najczęściej karzą kierowców za:

• parkowanie w miejscach niedozwolonych,
• zajmowanie miejsc dla osób niepełnosprawnych bez uprawnień,
• parkowanie na przejściach dla pieszych i skrzyżowaniach,
• blokowanie wjazdów i chodników.

W takich przypadkach wysokość mandatów może wynosić od kilkudziesięciu do kilkuset złotych, a w niektórych sytuacjach dodatkowo nakładane są punkty karne.

Czy przyjąć mandat od straży miejskiej?

Straż miejska ma prawo nakładać mandaty za wykroczenia drogowe, w tym za nieprawidłowe parkowanie. Działa na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym i ustawy o strażach gminnych. Każdy ukarany kierowca ma prawo odmówić przyjęcia mandatu, a sprawa zostanie wówczas rozpatrzona przez sąd. Przyjęty mandat można uchylić jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Warto pamiętać o konieczności wskazania kierowcy pojazdu, gdy wykroczenie stwierdzono pod nieobecność właściciela. Trzeba też odróżniać mandat karny od opłaty dodatkowej za brak biletu z parkometru – ta druga nie jest karą za wykroczenie, lecz należnością administracyjną.

Jeśli mandat wydaje się bezpodstawny, skorzystanie z pomocy prawnika może znacząco zwiększyć szanse na pozytywne rozstrzygnięcie. Specjalista pomoże przygotować argumenty, zabezpieczyć dowody i reprezentować kierowcę w sądzie.

Znajomość swoich praw i obowiązków pozwala lepiej bronić się przed niesłusznymi karami i świadomie reagować na działania straży miejskiej.