Jak rozwija się wzrok dziecka? Najważniejsze wskazówki dla rodziców

Jak rozwija się wzrok małego dziecka?

Rozwój wzroku u dzieci to fascynujący proces. Trwa on aż kilka lat, a każdy kolejny etap jest równie ważny. Mały człowiek uczy się patrzeć stopniowo – jego oczy dojrzewają, a mózg z każdym tygodniem coraz lepiej interpretuje obrazy. W pierwszych miesiącach życia świat jest dla niemowlaka pełen nowych bodźców: kształtów, ruchów i kontrastów, które pobudzają rozwój widzenia. Choć maluszek nie rozumie jeszcze tego, co widzi, wzrok reaguje bardzo sprawnie. Z czasem zaczyna lepiej rozpoznawać twarze, śledzić poruszające się obiekty i reagować na ekspresję opiekunów. To właśnie naturalna ciekawość sprawia, że oczy nieustannie „trenują”, a zmysł wzroku stopniowo nabiera precyzji. Co więcej, w momencie narodzin wzrost gałki ocznej nie jest jeszcze w pełni zakończony. Z wiekiem gałki oczne rosną, a proces ten najintensywniej zachodzi w pierwszych dwóch latach życia oraz w okresie dojrzewania. Oczy rozwijają się więc nie tylko pod względem funkcjonalnym, ale też anatomicznym, a dojrzewające struktury – od rogówki po soczewkę i siatkówkę – stopniowo przygotowują do coraz wyraźniejszego widzenia. Więcej o budowie oka przeczytasz w artykule: https://eyemed.pl/baza-wiedzy/budowa-oka/. Dlatego niezwykle ważne jest, aby w pierwszych miesiącach zapewnić maleństwu spokojne, bezpieczne otoczenie oraz odpowiednią ilość bodźców wspierających rozwój widzenia.

Jak widzą noworodki i niemowlęta?

Noworodki i niemowlaki widzą zupełnie inaczej niż my, dorośli: https://eyemed.pl/baza-wiedzy/jak-widzi-male-dziecko/. Choć może to wydawać się zaskakujące, wzrok dziecka w pierwszych tygodniach życia jest mocno ograniczony. Na samym początku maluszki widzą świat w czarno-białych barwach i odcieniach szarości, rozpoznają jedynie duże kształty oraz kontury. W tym czasie najlepiej dostrzegają kontrastujące ze sobą czarne i białe elementy, a ich ostrość widzenia wynosi zaledwie 10% tego, co widzi przeciętny dorosły. Potrafią także odróżniać światło od ciemności. W ciągu pierwszych miesięcy życia wzrok stopniowo się rozwija. 2-miesięczny maluch jest już w stanie dostrzegać kolory – najpierw czerwony, potem zielony, żółty i niebieski. Około 3-5 miesiąca jego zdolność do rozróżniania barw staje się coraz lepsza. U półrocznego brzdąca następuje poprawa widzenia przestrzennego i głębi ostrości. Dziecko zaczyna dostrzegać i obserwować dalej zlokalizowane obiekty, doskonali też koordynację wzrokowo-ruchową. Po skończeniu pierwszego roku maluch widzi świat prawie tak samo dobrze, jak jego mama i tata. Rozróżnia kształty i detale, potrafi ocenić odległość, widzi wyraźnie większość barw, a jego pole widzenia jest prawie tak szerokie, jak w przypadku osoby dorosłej.

Jak poznać wczesne objawy problemów ze wzrokiem?

Istnieją sygnały, których w rozwoju wzroku dziecka nie wolno bagatelizować. Należą do nich m.in.:

●      brak kontaktu wzrokowego, nieodwzajemnianie uśmiechu,

●      częste pocieranie oczu,

●      manipulowanie rączkami w okolicach oczu,

●      nadwrażliwość na światło,

●      nierównoległe ustawienie gałek ocznych (zez),

●      mimowolne drgania gałek ocznych,

●      nadmierne łzawienie lub pojawienie się wydzieliny, np. ropnej,

●      opadająca powieka podczas otwierania oczu,

●      wytrzeszczone (wyłupiaste) oczy,

●      zaczerwienienie,

●      białe odblaski na źrenicach.

Jeśli rodzic je zauważy, powinien jak najszybciej udać się z dzieckiem do okulisty.